NİÇİN
ISO 14000; işletmelerin, uygulamakta olduğu faaliyetlerin potansiyel çevre etkilerini kontrol altına alabilmeleri için gerekli yapıyı sağlayan bir standartlar serisidir. Sorunların semptomlarını ele alma yerine kaynaklarında çözümlemeyi amaçlar. Kirliliği azaltarak, atık ürünleri kontrollü bir şekilde geri kazanarak, enerji ve kaynak tüketiminin azaltılmasını sağlayarak üretim maliyetlerinin düşürülmesine ve çevreye duyarlı pazarlara girebilme fırsatı yaratır. Her ne kadar ISO standartlarına uyum gönüllülük esasına bağlı ise de yaygın olarak kabul görmüş olması ve ticari öncelikler bu uygulamayı bir şekilde zorunlu hale getirmiştir. Kuruluşların uyguladıkları çevre sistemlerinin ulusal/ uluslararası standartlara uygunluğu 3.taraf belgelendirme kuruluşları tarafından belgelendirilmektedir. Belgelendirme, kuruluşların sistemlerinin yeterliliğini ortaya koyduğu gibi standardın ön gördüğü sürekli iyileşme düşüncesi ile çevreye olan etkilerin azaltılmasında kuruluşlara yön göstermektedir. Şirketlerin çevresel performansları ile ilgili olarak müşterilerin talep ve beklentileri sürekli bir artış göstermektedir. Bu nedenle ISO 14000 serisi standartlara global ticaretin pasaportu gözüyle bakmak gerekir.
NASIL
NMT, danışmanlık süreci boyunca, operasyonların, kaynakların etkin ve verimli kullanılmasından, çevresel risklerin belirlenmesine, önlemlerin alınmasına, çevreye zararsız is süreçlerinin tanımlanmasına Çevre Yönetim Sisteminin geliştirilmesi ve uluslararası standartlara uygun seviyeye ulaştırılması için 4 aşamalı bir süreçte danışmanlık hizmeti vermektedir. Kurumların talebi doğrultusunda, sistemin kuruluşu amacıyla aşağıdaki aşamaların her biri tek tek veya bir bütün olarak yürütülebilir.
1. Aşama: Çevresel Durum Analizi: Mevcut sistemin ve iyileştirme gerekliliklerinin tespiti amacı ile aşağıdaki çalışmaları yürütülerek kapsamlı bir rapor hazırlanır.
• ISO 14001 Çevre Yönetim sistemi Standart gereklilikleri doğrultusunda kurum iş süreçlerinin ve mevzuat gereksinimlerinin, izinlerin incelenmesi ve kurumu ilgilendiren yasal gerekliliklerin ve alınması gereken izinlerin belirlenmesi.
• Proses bazında çevresel etkilerin mevcut yöntemlerin incelenerek, yine proses bazında yapılacak iyileştirmelerin önerilmesi.
• Çevre Organizasyon Sistemi, Sorumluluk ve Yetki düzenlemesi konularında yapılması gerekenlerin ve mevcut sistem organizasyon yapısı ile ilgili iyileştirmelerin tespit edilmesi,
• ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi gereği hazırlanması gereken dokümanların belirlenmesi,
• Atık Yönetim Sistemi önerilerimizin hazırlanması,
• Uygulama planını içeren raporun hazırlanması.
2. Aşama: Eğitimler - NMT, kurum bünyesinde ortak algıda bir çevre bilinci yaratmak, sistemin kuruluşuna katılımlarını sağlamak ve ISO 14001 Çevre Yönetim Sisteminin kurulması ve uygulamaya alınması amacıyla aşağıdaki temel eğitimleri kurum kültürüne ve ihtiyaçlarına uygun olarak kuruma özel örnekler ile yeniden tasarlayarak verir.
• ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Eğitimi
• Çevresel Boyutların Değerlendirmesi Eğitimi
• Türk Çevre mevzuatları Eğitimi
• ISO 14001 İç Denetim Eğitimi
3. Aşama: Sistem Kurulumu: Durum Analizi ve eğitim sonrasında sistemin kurulması süreci, danışmaların kurumu ziyaretleri sırasında yapılacak toplantılarla yürütülür. Sistem ve kuruma özgü gereklilikleri doğrultusunda hazırlanması gereken süreç haritaları, prosedürler, kontrol, acil durum planları ve talimatlar, NMT proje danışmanı liderliğinde oluşturulacak olan proje grubu ile, tüm süreçlerin iyileştirilmesi hedeflenerek gözden geçirilip hazırlanacaktır. NMT danışmalık hizmeti mail üzerinden yapılmaz. Sistemin uygulamada takibi bu aşamanın bir parçasıdır.
4. Aşama: Son Denetim ve Değerlendirme: Kurumun kendi yürüteceği iç denetimlerin tamamlanmasını takiben, proje danışmanı haricinde, yine bir NMT bir danışmanı tarafından uygulamaya geçmiş olan sistem belgelendirme denetimine benzeyen bir son denetim ile gözden geçirilir. Eksiklikler ve iyileştirilmesi gereken noktalar raporlanır. Tüm NMT danışmanları aynı zamanda IRCA kayıtlı denetçilerdir.
SONUÇ
ISO 14001 danışmanlık projesi sonucunda, kurum bünyesinde ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi herkesin katılımı ile kurularak, çevresel performansın ölçümü ve iyileştirilmesine başlanarak, sistem belgelendirilmeye hazır hale getirilecektir. Kurumun yasal gerekliliklere uygunluğunun sürekliliği sağlanacak, verilecek eğitimler süresince çalışanlara sistemin mantığı tüm yönleriyle anlatılarak çalışanlarda temel farkındalık yaratılacaktır.